VSRP Vereniging Schipperskring Rond- en Platbodemjachten

Stagkikker

Vlaggenlijnen hebben voor de meesten onder ons dikwijls een vervelend eind, en wel dat gedeelte dat belegd moet worden. De een heeft het op de knecht, de ander aan de handrailing op het dak en weer een ander onder in de ver­staging geknoopt. De mooiste oplos­sing is, dat men de lijn belegt op een korvijnnagel in de spreilat van een dubbele verstaging, maar aangezien de meeste van onze schepen een enkel zijstag hebben, kunnen we slechts pro­beren dit zonder grote ingrepen geschikt te maken voor het beleggen van de vlaggenlijn.

Zelf heb ik de volgende oplossing ge­zien en naar alle tevredenheid toege­past, namelijk een kikker in het want. We kennen allemaal de kikker, die van onderen vlak is en die geschroefd of gebout zit op een vlakke ondergrond. Maar eentje die op iets dun ronds met een takeling bevestigd is, zie je maar zelden. In de handel heb ik ze niet gevonden, waarschijnlijk omdat ze goed zelf te maken zijn, hetzij in hout, hetzij van metaal (de laatste gaat er wat fijner uitzien).

In dit artikel be­perken we ons tot de houten uitvoe­ring, daar voor de metalen de beschik­king en beheersing van bijna professi­onele apparatuur aanwezig moet zijn. Voor zo’n houten kikker hoeft men echt niet bijzonder handig te zijn. Hij is al gauw functioneel en veel belasting komt er niet op. Het makke­lijkst maken we er twee tegelijk. We hebben een blokje hout nodig van 12 cm lang en 6 cm breed; de dikte is afhankelijk van het stag; is het stag 6 mm, dan moet de dikte van het blokje 1,5 cm zijn, voor een stag van 8 mm is 1,8 cm nodig. Het blokje mag zijn van teak, essen, mahonie of een andere harde houtsoort. Teak verwerkt het prettigst, maar is iets minder taai dan de andere houtsoorten.

Als gereedschap hebben we een elek­trische of handboormachine nodig met boren van 10, 6 of 8 mm.; bovendien een beitel of mes, goed scherp; nog een vijl halfrond; wat schuurpapier of schuurlinnen; tenslotte een dunne zaag (bijvoorbeeld een ijzerzaag).

We tekenen het blokje af volgens teke­ning (fig. 1).

Dan boren we gaten A en B 10 mm; we zagen die gedeelten weg, welke geen deel van de kikker uitma­ken. Dan boren we het gat C,  6 of 8 mm. Hierna gaan we de zaak modelleren met behulp van de bovenge­noemde gereedschappen. Hoe vloeien­der en gladder, hoe mooier. Wie van heel net werk houdt, maakt op de plaatsen waar straks de takelingen aan­gebracht worden, een groefje van ongeveer 1 cm breed en 1 mm diep, maar nodig is dat niet. Nu kunnen we het werkstukje doorzagen, precies door het midden van gat C. De scherpe randjes nog wat afwerken en we hebben nu twee keurige kikkertjes. We kunnen ze lakken, oliën of blank laten (teak)

Bevestiging aan stag;

Vroeger werd op de plaats waar iets aan het stag bevestigd moest worden, eerst dat gedeelte gesmart (bekleed en omwonden) om een antislip-gedeelte te krijgen, maar in ons geval geeft een goede contactlijm dezelfde eigenschap, met als voordeel , dat het aanbrengen van de takelingen makkelijker gaat, omdat de kikker op zijn plaats blijft.

We brengen de kikker(s) aan op borsthoogte, naar achteren of naar voren gericht (let op dat er geen twist in de staaldraad zit.) Wat lijm op het stag en in het holletje van de kikker. Droogtijd in acht nemen en de kikker op zijn plaats lijmen. Nu de takelingen van circa 1 mm nylon takelgaren aanbrengen en onze kikker zit, klaar voor gebruik.